Arkusz do lekcji 1:
Zmiany klimatyczne i zrównoważony rozwój środowiska

Cele szkolenia:

1. Uczestnicy poznają tematykę i zrozumieją, czym dokładnie są zmiany klimatu, globalne ocieplenie i efekt cieplarniany.
2. Jak te zjawiska są ze sobą powiązane?
3. Uczniowie dowiadują się o znaczeniu bioróżnorodności i negatywnym wpływie jaki wywierają na nią zmiany klimatyczne.
4. Uczniowie badają różnorodne sposoby walki ze zmianami klimatu.

Naucz się podstaw

Jaka jest różnica między pogodą a klimatem?

Według NASA, termin pogoda odnosi się do warunków atmosferycznych, które występują lokalnie w krótkich okresach, podczas gdy klimat odnosi się do długoterminowej regionalnej lub globalnej średniej temperatury, wilgotności i wzorców opadów. Główną różnicą jest czas. Pogoda jest tylko tymczasowa. Z drugiej strony, klimat to coś więcej niż tylko kilka ciepłych lub chłodnych dni. Klimat opisuje typowe warunki pogodowe w całym regionie przez bardzo długi czas – 30 lat lub więcej.

Co wpływa na pogodę

Pogoda składa się z różnych zjawisk, takich jak promienie słoneczne, deszcz, zachmurzenie, wiatr, grad, śnieg, śnieg z deszczem, powodzie, zamiecie, burze, fale upałów, itp.

Co wpływa na klimat

Klimat reprezentuje średnią pogodę w długim okresie czasu i jest określany przez połączenie prądów oceanicznych i wzorów wiatrów.

Czym jest zmiana klimatu?

Ziemia jest przedmiotem obserwacji naukowych od bardzo dawna. Naukowcy zebrali ogromne ilości danych na temat pięciu interaktywnych systemów, które tworzą system klimatyczny Ziemi: litosfery (górnej warstwy powierzchniowej Ziemi), atmosfery (cienkiej warstwy gazów otaczającej Ziemię), hydrosfery (płynnej wody Ziemi w oceanach i jeziorach), kriosfery (stałej zamrożonej wody Ziemi w lodzie i śniegu) oraz biosfery (żywych organizmów Ziemi). Według informacji, które naukowcy zdołali wydobyć za danych, klimat Ziemi jest coraz cieplejszy. Ponieważ atmosfera się ogrzewa, zmieniają się wzorce pogodowe i obszary wilgotne stają się bardziej mokre, a obszary suche bardziej wysychają.

Zmiany w klimacie Ziemi są spowodowane połączeniem sił naturalnych, takich jak erupcje wulkanów i zmiany natężenia promieniowania słonecznego, oraz działalności człowieka, głównie uwalnianiem gazów cieplarnianych. Zmiany klimatyczne odnoszą się do szerszego zakresu zmian w systemie klimatycznym Ziemi, takich jak podnoszenie się poziomu mórz spowodowane przez topniejące pokrywy lodowe i lodowce. Termin ten jest zwykle mylony lub zastępowany globalnym ociepleniem, ale są to dwie odrębne definicje. Zmiany klimatyczne odnoszą się do zmian temperatur i wzorców pogodowych. Tak więc, kiedy mówimy o zmianach klimatu, mówimy o zmianach w długoterminowej średniej dziennej pogodzie. W większości miejsc pogoda może zmieniać się z minuty na minutę, z godziny na godzinę, z dnia na dzień i z sezonu na sezon.

Jasnym przykładem zmian klimatycznych jest zmiana pór roku. Zimy stają się krótsze, wiosna przychodzi wcześniej, a mniej dni ma temperaturę spadającą poniżej zera.

Zmiany w czasie mają wpływ na liczne wydarzenia związane z cyklem życia, takie jak kwitnienie kwiatów czy pojawienie się zapylaczy. Ponieważ różne gatunki mogą różnie reagować na bodźce środowiskowe, co prowadzi do rozbieżności między gatunkami, które mogą być od siebie zależne, zmiany w czasie tych wydarzeń, takich jak wiosenna odwilż czy migracje ptaków, mogą mieć poważne skutki dla ekosystemów.

Niektóre interesujące fakty dotyczące zmian klimatu z Global Climate Dashboard są wymienione poniżej.

Od początku ery satelitarnej w 1979 roku, zasięg lodu pokrywającego Ocean Arktyczny pod koniec lata zmniejszył się o ponad 40 procent.

Temperatura na Ziemi wzrosła średnio o 0,14° Fahrenheita (0,08° Celsjusza) na dekadę od 1880 roku, czyli w sumie o około 2° F.

Rok 2022 był szóstym najcieplejszym rokiem w historii na podstawie danych NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) dotyczących temperatury.

Tempo globalnego wzrostu poziomu morza przyspiesza; wzrosło ponad dwukrotnie z 0,06 cala (1,4 milimetra) rocznie przez większość XX wieku do 0,14 cala (3,6 milimetra) rocznie w latach 2006-2015.

Uśredniając dla całej głębokości oceanu, globalny ocean zyskał szacunkowo 0,58-0,78 watów energii cieplnej na metr kwadratowy w latach 1993-2021, przyczyniając się do wzrostu poziomu morza, cofania się szelfów lodowych i stresu na rafach koralowych.

Czym jest globalne ocieplenie?

Globalne ocieplenie to aspekt zmian klimatycznych odnoszący się do długoterminowego wzrostu średniej temperatury na Ziemi. Ma to związek raczej z ogólnym klimatem Ziemi niż z pogodą w danym dniu.

Wraz ze wzrostem populacji ludzkiej, odpowiednio wzrasta jej zapotrzebowanie na energię. Wysiłki zmierzające do zaspokojenia tych potrzeb w połączeniu z naszą niezdolnością jako gatunku do efektywnego wykorzystania odnawialnych źródeł energii doprowadziły do spalania ogromnych ilości paliw kopalnych. Paliwa kopalne obejmują węgiel, ropę naftową i gaz ziemny. Spalanie tych materiałów uwalnia do atmosfery gazy, które pochłaniają część ciepła słonecznego, powoli czyniąc Ziemię cieplejszą. Gazy te znane są jako gazy cieplarniane, a ich wpływ na temperaturę na Ziemi znany jest jako efekt cieplarniany. Od czasu rewolucji przemysłowej poziom gazów cieplarnianych w atmosferze stale wzrasta, pogarszając problem.

Planeta staje się coraz gorętsza, a na przestrzeni lat możemy zaobserwować ekstremalne wzrosty globalnej temperatury rocznej. Średnia temperatura powierzchni Ziemi wzrosła o około 1,0°C (1,8°F) od końca XIX wieku. Zjawisko to jest bardziej widoczne na biegunie arktycznym podczas chłodnych pór roku i w regionach średniej szerokości geograficznej Ziemi podczas ciepłych pór roku.

Wielu klimatologów zgadza się, że gdyby średnia globalna temperatura wzrosła o więcej niż 2°C (3,6°F) w tak krótkim czasie, nastąpiłyby poważne szkody społeczne, gospodarcze i ekologiczne. Kilka stopni robi ogromną różnicę w żywotności naszej planety.

Co powoduje globalne ocieplenie?

Lata 2011-2020 były najcieplejszą odnotowaną dekadą. W 2019 roku średnia globalna temperatura osiągnęła 1,1°C powyżej poziomu sprzed rewolucji przemysłowej.

Wywołane przez człowieka globalne ocieplenie rośnie w tempie 0,2°C na dekadę. Ale co powoduje globalne ocieplenie?

W poprzednim sektorze krótko opowiedzieliśmy o efekcie cieplarnianym. Należy wyjaśnić, że efekt cieplarniany nie jest z natury złym czynnikiem. Jest wręcz przeciwnie. Bez efektu cieplarnianego temperatury byłyby niższe, a wiele form życia zamarzłoby. Efekt cieplarniany jest kluczowy dla życia, jakie znamy, sprawiając, że temperatura na Ziemi jest odpowiednia do życia.

Jak to dokładnie działa? W ciągu dnia Słońce świeci przez atmosferę. Powierzchnia Ziemi nagrzewa się w świetle słonecznym. W nocy powierzchnia Ziemi ochładza się, oddając ciepło z powrotem do powietrza. Część ciepła jest jednak zatrzymywana przez gazy cieplarniane w atmosferze. Dzięki temu na Ziemi jest ciepło i odczuwa się przyjemną temperaturę, średnio 14 stopni Celsjusza. Jednak działalność człowieka powoduje, że do atmosfery dostaje się znacznie więcej gazów cieplarnianych i w rezultacie więcej ciepła jest zatrzymywane. W konsekwencji, temperatura na Ziemi wzrasta zbyt mocno. Gazy cieplarniane zostały uznane za największy czynnik przyczyniający się do globalnego ocieplenia.

Zobaczmy poniżej, jak te gazy działają w atmosferze.

Para wodna występuje obficie w atmosferze ziemskiej i przyczynia się do efektu cieplarnianego w większym stopniu niż jakikolwiek inny gaz cieplarniany. Jednakże, w przeciwieństwie do pozostałych gazów cieplarnianych, nie kontroluje ona temperatury na Ziemi. Wręcz przeciwnie, to właśnie temperatura ziemi kontroluje ilość pary wodnej w atmosferze. Ponieważ cieplejsze powietrze zatrzymuje więcej wilgoci, wzrost temperatury na Ziemi prowadzi do zwiększenia ilości pary wodnej w powietrzu, zatrzymując więcej ciepła. I w ten sposób powstaje pętla dodatniego sprzężenia zwrotnego. Pętla ta przedstawiona jest na poniższym schemacie.

Dwutlenek węgla (CO2) jest najważniejszym z gazów cieplarnianych. Wydobywający się z wulkanów, ze spalania wszystkich paliw opartych na węglu, z naturalnego rozkładu materii organicznej i oddychania tlenowego organizmów, CO2 jest powszechnie uważany za „króla” gazów cieplarnianych, a z powodu działań człowieka jego stężenie w atmosferze podwoiło się od początku rewolucji przemysłowej. Źródła CO2 są zazwyczaj równoważone przez zbiór „pochłaniaczy” – zbiór fizycznych, chemicznych lub biologicznych procesów – które usuwają CO2 z atmosfery, takich jak roślinność lądowa, która pochłania CO2 w procesie fotosyntezy.

Spalanie paliw kopalnych – przede wszystkim węgla i ropy naftowej, a w drugiej kolejności gazu ziemnego – dla celów transportu, ogrzewania, produkcji energii elektrycznej i wytwarzania cementu – to główne sposoby, w jakie działalność człowieka podnosi atmosferyczny poziom CO2. Spalanie lasów i karczowanie ziemi to przykłady dodatkowych źródeł antropogenicznych.

Metan (CH4) jest węglowodorem, który jest podstawowym składnikiem gazu ziemnego. Metan jest drugim po dwutlenku węgla (CO2) najobficiej występującym antropogenicznym gazem cieplarnianym, odpowiadającym za około 20% globalnych emisji. Jest on szczególnie silny w utrzymywaniu ciepła w atmosferze.

W rzeczywistości jest on pod tym względem 25 razy silniejszy od dwutlenku węgla. Podobnie jak w przypadku CO2, działalność człowieka podnosi stężenie CH4 szybciej niż naturalne pochłaniacze mogą je zredukować. Około 70% wszystkich rocznych emisji przypisuje się obecnie źródłom antropogenicznym, co spowodowało znaczny wzrost stężenia w czasie.

Uprawa ryżu, hodowla zwierząt, spalanie węgla i gazu ziemnego, spalanie biomasy oraz rozkład materii organicznej na składowiskach odpadów to główne antropogeniczne źródła atmosferycznego CH4.

Dodatkowe gazy śladowe produkowane przez działalność przemysłową, które mają właściwości cieplarniane, obejmują podtlenek azotu (N2O) i gazy fluorowane (halokarbony), te ostatnie obejmują sześciofluorek siarki, wodorofluorowęglowodory (HFC) i perfluorowęglowodory (PFC). Podtlenki azotu mają niewielkie stężenie w tle ze względu na naturalne reakcje biologiczne w glebie i wodzie, natomiast gazy fluorowane zawdzięczają swoje istnienie prawie wyłącznie źródłom przemysłowym.

Ważnym antropogenicznym wymuszeniem radiacyjnym klimatu jest produkcja aerozoli. Słowo aerozol oznacza „cząstki atmosferyczne”, ale w latach 80. i 90. media używały go w odniesieniu do pojemników z aerozolem, które uwalniały chlorofluorowęglowodory (CFC), a w ostatnich latach także wodorochlorofluorowęglowodory (HCFC). Najbardziej znanym skutkiem  ubocznym CFC jest ich szkodliwe działanie na warstwę ozonową. Na tym ich negatywny wpływ się nie kończy. Mimo, że nie mają one znaczącego wpływu na przegrzanie planety, powodują zmiany w klimacie planety poprzez wpływanie na rozkład opadów oraz zmianę wiatrów i cyrkulacji atmosferycznej.

Przyczyny wzrostu emisji

• Spalanie węgla, ropy i gazu powoduje powstawanie dwutlenku węgla i podtlenku azotu.
• Wycinanie lasów (deforestacja). Drzewa pomagają regulować klimat poprzez pochłanianie CO2 z atmosfery. Kiedy są wycinane, ten korzystny efekt jest tracony, a CO2 zmagazynowane w drzewach jest uwalniany do atmosfery, zwiększając efekt cieplarniany.
• Zwiększenie hodowli zwierząt. Krowy i owce produkują duże ilości metanu, kiedy trawią swoje jedzenie.
• Nawozy zawierające azot powodują emisję podtlenku azotu.
• Gazy fluorowane są emitowane z urządzeń i produktów wykorzystujących te gazy.

Efekty zmian klimatycznych

• Wyższe temperatury. Wraz ze wzrostem stężenia gazów cieplarnianych wzrasta globalna temperatura powierzchni ziemi.
• Topnienie lodu na biegunie północnym i południowym, przez co wiele zwierząt, takich jak niedźwiedzie polarne, foki i pingwiny, traci swoje siedliska.
• Nasilenie ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak burze, fale upałów, susze i powodzie.
• Podnoszące się poziom i temperatura wód oceanu zagraża wielu gatunkom stworzeń morskich, zagrażając jednocześnie obszarom przybrzeżnym i wyspom Ziemi.
• Drzewa i rośliny zakwitają znacznie wcześniej w ciągu roku.
• Wyginięcie wielu gatunków owadów i zwierząt. Utrata różnorodności biologicznej i załamanie się całych ekosystemów.
• Zmniejszenie    produkcji    żywności   z   powodu   ekstremalnych  warunków pogodowych.
• Zagrożenie dla zdrowia ludzi z powodu niskiej jakości powietrza. Ubóstwo i przesiedlenia.

Czym jest bioróżnorodność i dlaczego powinniśmy jej chronić?

„Bioróżnorodność” lub różnorodność biologiczna to naukowe określenie różnorodności i zmienności życia na Ziemi. Innymi słowy, wszystkie różne rodzaje życia, które składają się na świat przyrody. Wszystkie żywe organizmy istnieją w swoich własnych społecznościach, zwanych ekosystemami. Co to jest ekosystem? Jest to obszar geograficzny, w którym różne gatunki roślin, zwierząt i innych organizmów harmonijnie współistnieją ze środowiskiem, w tym z klimatem i krajobrazem.

Każda część ekosystemu jest bezpośrednio lub pośrednio zależna od siebie. Na przykład, jeśli zmieni się temperatura w ekosystemie, wpłynie to na rodzaje roślin,

które mogą tam rosnąć. Zwierzęta, które polegają na tych roślinach jako na pożywieniu i schronieniu, będą musiały przenieść się do innego ekosystemu lub umrzeć.

Różnorodność biologiczna jest bezpośrednio odpowiedzialna za to, że Ziemia nadaje się do życia. Każdy żywy organizm pracuje nad utrzymaniem funkcji ekosystemu, do którego należy, zapewniając równowagę i wspierając życie. Różnorodność biologiczna zapewnia czyste powietrze, wodę, żywność i paliwo. Niestety, ludzie zaburzyli równowagę ekosystemów. Niezrównoważone ekosystemy nie mogą dłużej podtrzymywać życia i różnorodność biologiczna naszej planety jest poważnie zagrożona.

Gatunki są zmuszone do opuszczenia swoich naturalnych siedlisk, ponieważ z powodu zmian klimatycznych regiony te stają się niemożliwe do zamieszkania. Lokalne wyginięcie jest możliwe dla populacji, które nie mogą migrować lub przystosować się, takich jak niektóre rośliny i owady. Według Nasa, przy ociepleniu o 1,5 stopnia

Celsjusza, owady, rośliny i zwierzęta zobaczą, że ich klimatycznie określony zasięg geograficzny zmniejszy się o ponad połowę.

Program Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP) ustanowił Cele Aichi, które były elementem Strategicznego Planu na rzecz Różnorodności Biologicznej (2011-2020). Cele Aichi były zestawem 20 celów, które miały spowolnić utratę różnorodności biologicznej na naszej planecie, jednak w miarę upływu terminu realizacji Planu Strategicznego okazało się, że żaden z celów nie został w pełni zrealizowany.

Spowolnienie utraty różnorodności biologicznej jest jednym z największych wyzwań ludzkości. Opublikowany we wrześniu 2020 roku Global Biodiversity Outlook wskazuje, że nie udaje nam się osiągnąć celów wyznaczonych dla wyeliminowania niszczenia różnorodności biologicznej.

Jak UE działa w celu ochrony różnorodności biologicznej?

Unijna strategia na rzecz różnorodności biologicznej na rok 2030 to szczegółowy, ambitny i długoterminowy plan ochrony środowiska i powstrzymania degradacji ekosystemów. Strategia obejmuje konkretne zobowiązania i działania, które mają sprawić, że różnorodność biologiczna w Europie zostanie przywrócona do 2030 roku.

Wspólne ramy dla pokoju i dobrobytu dla ludzi i planety, zarówno teraz, jak i w przyszłości, zapewnia Agenda 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju, która została przyjęta przez wszystkie państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych w 2015 roku. 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs) stanowi pilne wezwanie do działania dla wszystkich narodów.

Konkretnie, Cel 15 Agendy Zrównoważonego Rozwoju 2030 poświęcony jest „ochronie, przywróceniu i promowaniu zrównoważonego wykorzystania ekosystemów lądowych, zrównoważonej gospodarce leśnej, zwalczaniu pustynnienia oraz powstrzymaniu i odwróceniu degradacji ziemi i powstrzymaniu utraty różnorodności biologicznej”.

Według UE wydobycie i przetwarzanie zasobów jest odpowiedzialne za 90% utraty różnorodności biologicznej.

Członkowie Parlamentu Europejskiego (MEP) zdecydowanie poparli cele UE dotyczące ochrony co najmniej 30% obszarów morskich i lądowych UE (lasów, terenów podmokłych, torfowisk, użytków zielonych i ekosystemów przybrzeżnych) oraz pozostawienia 10% oceanów i lądów UE, w tym wszystkich pozostałych lasów pierwotnych i starodrzewi oraz innych ekosystemów bogatych w węgiel, w stanie zasadniczo nienaruszonym. Większość posłów chce, aby cele były wiążące i wdrażane przez kraje UE na poziomie krajowym, we współpracy z władzami regionalnymi i lokalnymi.

Zgodnie z konwencjami międzyrządowymi, takimi jak Konwencja o różnorodności biologicznej i Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, UE aktywnie uczestniczy w zapewnieniu, że świat przestrzega swoich zobowiązań w zakresie ochrony przyrody i różnorodności biologicznej. Konkluzje Rady Europejskiej z października 2022 r., posłużyły jako ogólne stanowisko negocjacyjne UE na 15. konferencję ONZ w sprawie różnorodności biologicznej (COP 15), która odbyła się w Kanadzie w grudniu 2022 r. Na konferencji przyjęto globalne ramy różnorodności biologicznej po 2020 r., w których nakreślono konkretne cele mające ukierunkować globalne działania na rzecz ochrony i odbudowy przyrody do 2030 r. i później.

Ponadto już przyjęte prawodawstwo wspiera wysiłki UE na rzecz powstrzymania niszczenia ekosystemów i różnorodności biologicznej. Obejmuje to dyrektywy siedliskowe, ramową dyrektywę wodną oraz dyrektywę ramową w sprawie strategii morskiej UE. Te ramy prawne są szkodliwe dla zachowania różnorodności biologicznej w europejskich ekosystemach.

Ponadto, w 2022 roku Komisja Europejska po raz pierwszy zaproponowała nowe  prawo obejmujące cały kontynent, mające na celu odrodzenie zniszczonych ekosystemów. Prawo o odbudowie przyrody jest krytycznym elementem strategii różnorodności biologicznej UE i wzywa do wyznaczenia wiążących celów w celu przywrócenia zdegradowanych ekosystemów, zwłaszcza tych o największym potencjale do pochłaniania i magazynowania dwutlenku węgla, a także zapobiegania i zmniejszania skutków klęsk żywiołowych.

 

 

Przywrócenie terenów podmokłych, rzek, lasów, łąk, ekosystemów morskich i gatunków, które one zamieszkują, pomoże;
• zwiększyć bioróżnorodność
• zabezpieczyć rzeczy, które natura robi za darmo, takie jak oczyszczanie wody i powietrza, zapylanie upraw i • ochrona przed powodziami
• ograniczyć globalne ocieplenie do 1,5°C
• wzmocnić odporność i strategiczną autonomię Europy, zapobiegając klęskom żywiołowym i zmniejszając ryzyko dla bezpieczeństwa żywnościowego.
• Wniosek ma na celu przywrócenie ekosystemów, siedlisk i gatunków również na obszarach lądowych i morskich UE;
• umożliwienie długoterminowej i trwałej odbudowy bioróżnorodnej i odpornej przyrody
• przyczynić się do osiągnięcia celów UE w zakresie łagodzenia skutków zmian klimatu i dostosowania do nich
• spełnienie zobowiązań międzynarodowych.

Wniosek ma na celu przywrócenie ekosystemów, siedlisk i gatunków na obszarach lądowych i morskich UE, aby;

• umożliwić długoterminową i trwałą odbudowę różnorodnej biologicznie i odpornej przyrody
• przyczynić się do osiągnięcia celów UE w zakresie łagodzenia skutków zmian klimatu i dostosowania do nich
• wypełnienia zobowiązań międzynarodowych

Rozwiązania dotyczące zmiany klimatu

Świat musi się dostosować do tych wszystkich zmian klimatycznych. Przy stale rosnącej globalnej emisji gazów cieplarnianych musimy podjąć działania i dostosować się do skutków zmian klimatycznych. Skutki są już oczywiste, dlatego adaptacja musi być szybsza. Redukcja emisji gazów cieplarnianych jest podstawą wszystkich rozwiązań dotyczących zmian klimatu. Zwiększenie naturalnej zdolności lasów i oceanów do absorbowania dwutlenku węgla pomoże zmniejszyć negatywne skutki globalnego ocieplenia.

W walce ze zmianami klimatu, plan działania ludzkości jest zgodny z trzema filarami reakcji: Adaptacja, Łagodzenie i Odporność.

Adaptacja

Termin „adaptacja” opisuje dostosowanie się do rzeczywistości życia w zmieniającym się klimacie. Ludzkość musi się przystosować, aby przetrwać nadchodzące konsekwencje naszych destrukcyjnych działań na planecie. Podnoszący się poziom mórz, susze, burze i inne ekstremalne zjawiska będą w najbliższych latach coraz bardziej niebezpieczne. Nie wspominając o prawdopodobieństwie wystąpienia niedoborów żywności i słodkiej wody. „Adaptacja” zachęca wszystkich do rozważenia naszej prawdopodobnej przyszłości klimatycznej i przygotowania się z wyprzedzeniem. Celem jest zmniejszenie naszej wrażliwości na negatywne skutki zmian klimatycznych.

Łagodzenie skutków

„Łagodzenie” oznacza uczynienie skutków zmiany klimatu mniej dotkliwymi poprzez zapobieganie i redukcję emisji gazów cieplarnianych. Łagodzenie może opisywać interwencje człowieka mające na celu zmniejszenie emisji i stabilizację poziomów gazów cieplarnianych w atmosferze. Łagodzenie i adaptacja to dwa działania, które przyczyniają się do realizacji Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. Rozwiązania łagodzące obejmują zazwyczaj technologie i techniki wykorzystywane w czterech głównych sektorach: energetyce, po stronie podaży energii oraz przemyśle, transporcie i budynkach po stronie popytu na energię.

Konwencjonalne działania łagodzące obejmują zastosowanie ustalonych technologii i technik, które zmniejszają emisję CO2, takich jak wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i energii jądrowej do produkcji energii elektrycznej lub wykorzystanie wychwytywania i przechowywania węgla. Niekonwencjonalne działania łagodzące obejmują wykorzystanie nowego zestawu technologii znanych jako technologie negatywnej emisji. Technologie negatywnych emisji obejmują wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla w bioenergii (BECCS), nawożenie oceanów w celu zwiększenia właściwości pochłaniania CO2 przez plankton oraz alternatywne techniki wykorzystania i składowania negatywnych emisji, które zmuszają CO2 do reakcji chemicznej z innymi minerałami w celu utworzenia stabilnych węglanów, które mogą być bezpiecznie przechowywane lub wykorzystywane w innych zastosowaniach.

Komisja Europejska przyjęła 24 lutego 2021 roku nową strategię dotyczącą adaptacji do zmian klimatu.

Nowa strategia UE składa się z następujących punktów:

• UE zapewnia, że wszystkie jej polityki i działania działają na rzecz zwiększenia odporności Europy na skutki zmiany klimatu.
• UE pomaga władzom krajowym, regionalnym i lokalnym, a także partnerom z sektora prywatnego w dostosowaniu się do zmiany klimatu.
• W skali globalnej UE promuje międzynarodową odporność na zmianę klimatu i dostosowywanie się do niej, jednocześnie zwiększając międzynarodowe finansowanie na rzecz wspierania międzynarodowej odporności na zmianę klimatu i zapobiegania jej.

Odporność

Odporność na zmiany klimatu to zdolność do reagowania i przygotowania się na ryzykowne wydarzenia związane z klimatem, takie jak fale upałów, huragany czy pożary. Jednak dobre planowanie odporności uwzględnia również zdarzenia chroniczne, takie jak podnoszenie się poziomu morza, pogarszająca się jakość powietrza czy migracje ludności. Jedną z 5 misji UE uruchomionych przez Komisję Europejską we wrześniu 2022 roku jest misja dotycząca adaptacji do zmian klimatu. UE zamierza wykorzystać pilną potrzebę adaptacji do zmian klimatu jako szansę na zbudowanie odpornej, gotowej na zmiany klimatu i sprawiedliwej Europy. Celem jest wsparcie co najmniej 150 europejskich regionów i społeczności, aby stały się odporne na klimat do 2030 roku.

Zrównoważony rozwój środowiska - Definicje

Zrównoważony rozwój to zdolność do utrzymania lub wspierania danego procesu w czasie. Zrównoważony rozwój ekonomiczny, środowiskowy i społeczny to trzy główne koncepcje, które są zwykle rozdzielane. Rządy i przedsiębiorstwa podjęły zobowiązania do realizacji zrównoważonych celów, takich jak zmniejszenie wpływu na środowisko i ochrona zasobów.

Zrównoważony rozwój środowiska naturalnego to zasada poprawy jakości życia ludzkiego bez nadmiernego ograniczania zdolności ekosystemów Ziemi do jego podtrzymywania. Naszym obowiązkiem jest zachowanie zasobów naturalnych i ochrona globalnego ekosystemu, aby zapewnić obecne i przyszłe zdrowie oraz dobrobyt wszystkich istnień na naszej planecie.

Zrównoważony rozwój definiuje się jako ekspansję gospodarczą, która jest planowana i realizowana przy uwzględnieniu zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. W praktyce zrównoważony rozwój to wykorzystanie zasobów i przestrzeni ekosystemu bez szkody dla jego zdolności do regeneracji i wspierania się.

Dlaczego zrównoważenie środowiska jest ważne?

Niezaprzeczalnie, zrównoważony rozwój środowiska jest niezbędny dla przetrwania człowieka.

Utrzymywanie ochrony broni środowisko przed szkodliwą działalnością człowieka. Zdrowe ekosystemy oczyszczają naszą wodę, utrzymują naszą glebę, regulują klimat, przetwarzają składniki odżywcze i dostarczają nam pożywienia. Oferują zasoby i surowce do wszystkiego, co tworzymy i co jest nam niezbędne do życia. Wspierają nasze gospodarki i stanowią fundament całej cywilizacji. Ludzkość po prostu nie może przetrwać bez tych „usług ekosystemów”. Określamy je mianem naszego kapitału naturalnego.

Jak możemy osiągnąć zrównoważony rozwój?

Zrównoważony rozwój jest podstawą wiodących obecnie globalnych ram współpracy międzynarodowej – Agendy 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju i jej celów. ONZ oferuje 17 celów zrównoważonego rozwoju, które stanowią drogę do osiągnięcia bardziej zrównoważonej przyszłości.

Cele te dotyczą takich globalnych wyzwań jak:
• Zapewnienie dostępu do czystej wody i urządzeń sanitarnych dla wszystkich Zmniejszenie ilości odpadów wodnych.
• Przyjęcie proaktywnej postawy w walce z globalnym ociepleniem.
• Zmniejszenie użycia plastiku w celu ograniczenia mikroplastycznego skażenia środowiska.
• Walka z wylesianiem poprzez zwiększenie obszarów lasów i dżungli na Ziemi – Uczynienie miast bardziej zielonymi.
• Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja – recykling przedmiotów takich jak papier, plastik, szkło i metal.
• Tworzenie zrównoważonego środowiska miast i społeczności – ograniczenie korzystania z samochodu poprzez jazdę na rowerze, chodzenie pieszo lub korzystanie z transportu publicznego.

Rozdział 2 bardziej szczegółowo przybliży Agendę 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Zbieranie zasobów naturalnych

Zbieranie plonów jest kluczową częścią rolnictwa i może być wykonywane różnymi metodami.
• Zbieranie ręczne: Najbardziej podstawowym sposobem jest zbieranie ręczne, które polega na ręcznym zbieraniu plonów bez użycia jakichkolwiek narzędzi. Metoda ta jest zazwyczaj stosowana w przypadku delikatnych upraw, takich jak ziarna wanilii lub szafran.
• Narzędzia do zbioru: Inną metodą jest zbiór za pomocą narzędzi ręcznych, który polega na użyciu narzędzi takich jak nożyce do ścinania produktów takich jak owoce z drzew. Po zebraniu produkt umieszczany jest w pojemniku, a następnie zabierany z pola.
• Maszyny: W przypadku większych operacji rolnicy mogą używać maszyn, aby przyspieszyć proces zbioru i pakowania. Kombajny i kosiarki są powszechnie używane na polach, aby efektywnie zbierać plony.

Technologia odgrywa kluczową rolę w nowoczesnym rolnictwie, a inteligentne rolnictwo łączy tradycyjne zasady rolnicze z najnowszymi osiągnięciami technologicznymi. Zrównoważony system rolniczy powinien traktować priorytetowo pewne podstawowe wartości, takie jak; Długoterminowa produkcja rolna, poprzez poprawę płodozmianu, zarządzanie glebą oraz zachowanie jakości gleby i dostępności wody.

• Oszczędność kapitału naturalnego, poprzez zachowanie, recykling, wymianę i utrzymanie bazy zasobów naturalnych, w tym gleby, wody i różnorodności biologicznej.

• Nowoczesne rolnictwo koncentruje się na maksymalizacji efektywności gospodarowania w celu produkcji wysokiej jakości żywności, przy jednoczesnym priorytetowym traktowaniu potrzeb człowieka. Różni się to od tradycyjnych systemów rolniczych, które stawiają na pierwszym miejscu potrzeby żywnościowe rolników i mogą nie być odpowiednie do zaspokojenia potrzeb rosnącej populacji.

Jak możemy chronić ekosystemy?

Ochrona ekosystemów ma kluczowe znaczenie dla utrzymania równowagi zasobów naturalnych naszej planety. Istnieje kilka prostych działań, które jednostki mogą podjąć, aby coś zmienić i dołączyć do globalnych społeczności z działaniami na rzecz środowiska.

Poniżej znajduje się kilka przydatnych przykładów.

Ratujmy pszczoły: Jednym z istotnych zagrożeń dla pszczół jest brak bezpiecznego siedliska, w którym mogłyby budować domy i znaleźć różnorodne źródła pożywnego pokarmu. Sadząc ogród przyjazny pszczołom można stworzyć korytarz siedliskowy z roślinami bogatymi w pyłek i nektar. Możesz nawet kupić ul i wydobywać miód jako nowe hobby.

Sadzenie drzew: Drzewa są niezbędne do zapewnienia żywności, tlenu i cienia. Pomagają też oszczędzać energię, oczyszczać powietrze i przeciwdziałać zmianom klimatu. Zasadzenie drzewa to prosta czynność, która może znacząco wpłynąć na lokalny ekosystem.

Mądre korzystanie z wody: Woda jest cennym zasobem w każdym ekosystemie. Możesz oszczędzać wodę każdego dnia poprzez zmianę drobnych nawyków. Zakręcanie kranu podczas mycia zębów, używanie wody przegotowanej z warzyw do podlewania roślin i branie krótszych pryszniców to proste sposoby na oszczędzanie wody.

 

Kompostowanie: Kompostowanie materii organicznej zmniejsza ilość odpadów na wysypiskach i tworzy zdrową glebę, która zasili Twój ogród. Możesz korzystać z prostych systemów kompostowania w domu, takich jak pojemnik na kompost, bęben lub hodowla robaków.

 

Wolontariat dla sprawy: Istnieją różne globalne społeczności, do których możesz dołączyć i być częścią działań na całym świecie na rzecz ochrony środowiska. Ofiarowanie swojego czasu, umiejętności lub zasobów może mieć znaczący wpływ na zdrowie planety.

 

Wybieraj w sposób zrównoważony: Jeżdżenie mniej, kupowanie mniej i upcykling to wszystko zrównoważone wybory, które mogą zmniejszyć Twój ślad węglowy i promować zdrowy ekosystem. Wprowadzając niewielkie zmiany w naszych codziennych nawykach, możemy chronić środowisko i przyczynić się do tego, że nasza planeta będzie zdrowsza dla przyszłych pokoleń.

Źródła:

https://www.eea.europa.eu/
https://climateknowledgeportal.worldbank.org/overview
https://education.nationalgeographic.org/resource/global-warming
https://www.climate.gov/maps-data/climate-data-primer/past-climate
https://climate.nasa.gov/global-warming-vs-climate-change/
https://www.unep.org/resources/global-environment-outlook-4
https://sdgs.un.org/goals/goal15
https://unfccc.int/topics/adaptation-and-resilience/the-big-picture/introduction
https://www.britannica.com/story/a-recent-history-of-climate-change
https://unfccc.int/process-and-meetings/what-is-the-united-nations-framework- convention-on-climate-change
https://royalsocietypublishing.org/doi/full/10.1098/rsta.2010.0271
https://link.springer.com/article/10.1007/s10311-020-01059-w#Sec6
Wiggins JW, Zimmerman K, Baranowski C, Fries S, Horansky A. Adapting to a Changing Climate: EPA’s Climate Resilience Evaluation and Awareness Tool. Journal: American Water Works Association. 2022;114(10):42-50. doi:10.1002/awwa.2016
https://www.un.org/en/global-issues/climate-change
https://www.ipcc.ch/
https://www.c2es.org/wp-content/uploads/2019/04/what-is-climate-resilience.pdf
European Commission, Directorate-General for Research and Innovation, EU Missions : adaptation to climate change : concrete solutions for our greatest challenges, Publications Office of the European Union, 2021,
https://data.europa.eu/doi/10.2777/88566
https://www.investopedia.com/terms/s/sustainability.asp https://education.nationalgeographic.org/resource/ecosystem/
https://www.farms.com/news/what-are-the-different-methods-of-harvesting-crops- 181640.aspx
https://www.avirtech.co/what-is-the-difference-between-traditional-and-modern-farming
https://education.nationalgeographic.org/resource/preservation/
https://ec.europa.eu/environment/nature/biodiversity/intro/index_en.htm
https://ideas.repec.org/p/pra/mprapa/24119.html
https://youmatter.world/en/definition/ecosystem-definition-example/
https://www.climate.gov/maps-data
https://www.britannica.com/science/global-warming/Surface-level-ozone-and-other-compounds
https://www.mdpi.com/2073-4433/11/10/1095

Czas na quiz!